Uluslararası Enerji Ajansının (UEA) verilerine göre, yapay zeka modeli ChatGPT’ye sorulan tek bir soru, Google üzerinden yapılan herhangi bir aramanın yaklaşık 10 katı enerji harcıyor. Veriler, ChatGPT’deki standart bir sorgunun 2,9 vatsaat elektrik, bir Google aramasının ise 0,3 vatsaat elektrik tüketimine neden olduğunu ortaya koydu.
Bu da yapay zeka uygulamalarının yüksek miktarda enerjiye ihtiyaç duyduğu anlamına geliyor.
Teknoloji şirketleri, yapay zeka uygulamalarını hem yazılı komutlarla gerçekçi veya yaratıcı görüntüler oluşturmak hem de dil modellerinin geliştirilmesi gibi farklı amaçlarla kullandıkça harcanan enerji miktarı da artıyor.
Enerji ihtiyaçlarını rüzgar ve güneş çiftlikleri inşa ederek karşılamaya çalışan işletmeler, bu kaynakların enerji üretiminin sürekliliği konusundaki sorunlar nedeniyle farklı yollara başvurmaya başladı.
“Yapay zeka bir ülke kadar enerjiye ihtiyaç duyabilir”
UEA’nın yıllık raporunda, yapay zeka sistemlerinin hesaplamalarını yapan veri merkezlerinin kullandığı elektrik miktarının yakın gelecekte artacağına ilişkin öngörüler sunuldu.
Veri merkezilerinin 2022’deki enerji kullanımının yaklaşık 460 teravatsaate denk geldiği belirtilen raporda, 2026’da bu miktarın 620 ila 1050 teravatsaate yükselebileceği, bunun da İsveç veya Almanya’nın enerji talebine eş değer olacağı kaydedildi.
Hollandalı uzmanların “Joule” dergisinde yayımlanan çalışmasına göre de Google’ın yapay zeka sistemlerinin, mevcut donanım ve yazılımlarda yapay zekanın tam ölçekli kullanıldığı senaryoda, her yıl İrlanda kadar elektrik tüketebileceği öngörülüyor.
Şirketler çözümü nükleer enerjide buldu
Artan enerji talebi Amazon, Google ve Microsoft gibi teknoloji devlerinin yeni enerji yatırımlarına yönelmesine neden oldu.
Google, yapay zeka veri merkezlerinin enerji ihtiyacını karşılamak için küçük modüler reaktörlerden (SMR) nükleer enerji satın almayı hedeflediğini, bunun için de “Kairos Power” adlı firmayla anlaşma yaptığını duyurdu.
Amazon’dan yapılan açıklamada da şirketin bulut bilişim yan kuruluşu Amazon Web Services’in (AWS) nükleer enerji projelerinin geliştirilmesini desteklemek için aralarında birkaç yeni SMR inşa edilmesinin de yer aldığı üç yeni anlaşma imzaladığı bildirildi.
Şirket ayrıca, Pensilvanya eyaletindeki Talen Energy nükleer tesisinin yanına bir veri merkezi tesisi kurmak için de çalışmalar başlattığını ilan etti.
Enerji yatırımlarına devam eden Microsoft da Eylül ayında, Pensilvanya’da bulunan Three Mile Island nükleer elektrik santralinde operasyonları tekrar başlatmak için anlaşma imzaladı.
Veri merkezleri de çevre için zararlı atıklara yol açıyor
Birleşmiş Milletler Çevre Programının (UNEP) Eylül’de yayımladığı rapora göre, yapay zeka sunucularını barındıran veri merkezleri, cıva ve kurşun gibi sağlığa zararlı maddeler içeren elektronik atıklar üretiyor.
Veri merkezlerinin, inşaat sırasında ve faaliyete geçtikten sonra elektronik bileşenleri soğutmak için yüksek miktarda su kullandığı aktarılan raporda, “Yapay zeka ile ilgili altyapı yakında Danimarka’dan 6 kat daha fazla su tüketebilir” ifadesine yer verildi.
Raporda ayrıca, yapay zeka sistemlerinde kullanılan mikroçiplerin nadir toprak elementleri içerdiği, bu elementlerin çevreye zarar verecek ve sürdürülebilir olmayan yöntemlerle çıkarıldığı kaydedildi.
Uzmanlar, yapay zeka teknolojisinin geliştirilmesi, bakımı ve imhasının da karbon ayak izinin artmasına neden olduğuna işaret ediyor.
Google’ın 2024 Çevre Raporu’nda, 2023’teki sera gazı emisyonlarının 2019’a kıyasla yüzde 48 daha yüksek olduğu, artışın “yapay zeka hesaplamalarının daha yoğun olmasından kaynaklanan artan enerji taleplerinden kaynaklandığı” ifade edildi.
