Investing.com – Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Ekim 2024 ayına ait Reel Efektif Döviz Kuru (REK) verilerini yayımladı. Açıklanan verilere göre, Türk lirasının reel değeri, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) bazında artış gösterdi. Bir önceki ay 62,86 olan TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru endeksi, Ekim ayında 64,82 seviyesine yükseldi.
Bu artış, Türk mallarının yabancı para birimleri karşısında değer kazandığını ve dolayısıyla Türk mallarının yabancı mallar cinsinden fiyatlarının arttığını göstermektedir. Reel efektif döviz kuru, nominal efektif döviz kurunun (NEK) nispi fiyat etkilerinden arındırılması ile elde ediliyor. Bu endeksler, Türkiye’nin dış ticaret yaptığı ülkelerin fiyat düzeyleriyle karşılaştırmalı olarak hesaplanıyor ve böylece Türk lirasının uluslararası alandaki rekabet gücü ölçülüyor.
Gelişmekte olan ve gelişmiş ülkeler bazında artış gözlendi
Reel efektif döviz kuru, gelişmekte olan ülkeler ve gelişmiş ülkeler bazında da artış gösterdi. Gelişmekte olan ülkeler bazında reel efektif döviz kuru 51,14’ten 52,42’ye yükseldi. Gelişmiş ülkeler bazında ise bu değer 71,97’den 74,63’e çıktı. Bu durum, Türkiye’nin hem gelişmekte olan hem de gelişmiş piyasalarda TL cinsinden rekabet gücünü artırdığına işaret ediyor.
Yi-ÜFE bazlı reel efektif döviz kuru da 91,81’den 93,62’ye yükseldi. Yi-ÜFE bazlı REK, reel efektif döviz kurunun üretici fiyatları indeksi ile hesaplandığı sonucu ifade eder. Her iki endeksin artışı, TL’nin reel değerinde genel bir artış olduğunu gösteriyor ve bu da Türkiye’nin dış ticareti üzerinde olumlu etkiler yaratabilir.
Reel efektif döviz kuru nedir ve nasıl hesaplanır?
Reel efektif döviz kuru (REK), NEK’den nispi fiyat etkileri çıkartılarak elde edilir. Türkiye’nin dış ticaretinde önemli paya sahip ülkelerin para birimlerinden oluşan bir sepete göre TL’nin ağırlıklı ortalama değerini temsil eden nominal efektif döviz kuru, reel etkilerden arındırıldığında REK elde edilir.
TCMB tarafından hesaplanan bu endeks, Türkiye’nin fiyat düzeyinin dış ticaret yaptığı ülkelerin fiyat düzeylerine oranının ağırlıklı geometrik ortalaması alınarak oluşturulur. TÜFE REK, tüketici fiyat endeksi deflatörü ile, Yi-ÜFE REK ise üretici fiyat endeksi deflatörü ile hesaplanır. Bu endeksler, TL’nin global piyasalardaki rekabet gücünü ve reel değerini ortaya koyar.
