Nobel Ekonomi Ödülü sahibi Prof. Daron Acemoğlu, Financial Times’ta yayımlanan makalesinde, teknoloji devlerinin yalnızca piyasaları değil, aynı zamanda kamu yönetimini de etkisi altına aldığını ifade etti. “Silikon Vadisi’nin devleri devlet mekanizmasını da ele geçirmiş durumda” diyen Acemoğlu, dijitalleşmenin yalnızca ekonomik değil, siyasal sonuçlar doğurduğuna dikkat çekti.
Acemoğlu, Google gibi dijital devlerin bugünkü gücünü tesadüfi gelişmelere değil, onlarca yıl süren düzenleyici zafiyetlere borçlu olduğunu söyledi. Antitröst uygulamalarının yetersiz kaldığını vurgulayan ekonomist, bu süreçte yeni girişimlerin bastırıldığını ve rekabetin ortadan kalktığını dile getirdi.
Google Haber Medyasının Gelirini Kesiyor
Acemoğlu’nun yazısında özellikle Google’ın reklam pazarındaki gücüne dikkat çekildi. 876 milyar dolarlık dijital reklam pastasını yönettiği belirtilen Google’ın, bağımsız haber kuruluşlarının gelir kaynaklarını keserek medyada tekelleşmeye yol açtığı ifade edildi. Eski bir Google yöneticisinin “Bu, Goldman Sachs’ın New York Borsası’na sahip olması gibi” benzetmesi dikkat çekti.
ABD Mahkemesinden Kritik Karar: Google Tekel Statüsünde
ABD’de bir federal mahkeme, Google’ın görüntülü reklamcılık alanında da tekel oluşturduğuna hükmetti. Yargıç Leonie Brinkema, Google’ın “rekabete aykırı şekilde pazarı domine ettiğini” belirtti. Avrupa Komisyonu ise benzer bir dava için karar aşamasına geldi.
Prof. Acemoğlu, dijital devlerin yeniliği teşvik etmek yerine engellediğini savundu. AT&T’nin 1956’da patentlerini kamuya açmak zorunda kaldığını hatırlatan ekonomist, dijital inovasyonun böyle mümkün olduğunu belirtti. Acemoğlu ve Simon Johnson tarafından önerilen %50’lik dijital reklam vergisinin bu gücü sınırlayabileceğini kaydetti.
Avrupa’ya Çağrı: Demokratik İnternet İçin Adım Atın
Yazısını Avrupa Birliği’ne doğrudan çağrıyla sonlandıran Acemoğlu, “İnternetin kurallarını artık Silikon Vadisi belirlememeli. Avrupa, Google’ın reklam tekeline son vererek dijital geleceğimizi demokratik kurumlara emanet etme iradesini göstermeli” ifadelerini kullandı.
Karar
