CPI yıllık bazda %2,4 arttı
Çekirdek CPI %0,1 yükseldi; yıllık bazda %2,8 arttı
İşgücü piyasası Nisan başında istikrarlı seyretti
ABD’de tüketici fiyatları Mart ayında beklenmedik şekilde düştü, bunun başlıca nedeni benzin ve ikinci el araçlardaki fiyat düşüşü oldu. Ancak bu ılımlı enflasyon görünümünün kalıcı olması beklenmiyor, zira Başkan Donald Trump Çin’den ithal edilen mallara yönelik tarifeleri artırdı.
Çalışma Bakanlığı’nın Perşembe günü açıkladığı veriler, yaklaşık beş yıl içindeki ilk aylık fiyat düşüşünü gösterdi. Bu durum, artan resesyon korkuları nedeniyle zayıflayan talebe işaret etti ve finansal piyasalarda Fed’in bu yıl faiz oranlarını 100 baz puan indirebileceği beklentisini doğurdu.
Uçak biletleri ile otel ve motel fiyatları düştü, bu da hem şirketler hem tüketiciler nezdinde gönüllü harcamaların azaldığını gösterdi. Kanadalıların ABD’ye seyahati boykot ettiğine dair haberler geliyor. Trump daha önce sık sık Kanada’yı ilhak etme ihtimalinden bahsetmişti. Delta Havayolları, seyahat talebinin büyük ölçüde durduğunu açıkladı. Bazı ekonomistler, beklenen tarife kaynaklı enflasyon artışının, zayıflayan taleple dengelenebileceğini düşünüyor.
Mart ayına ait TÜFE verileri, Trump’ın ithalat vergisi saldırılarının sadece ilk dalgasını yansıttığı için “gecikmeli ve sınırlı bir tablo” olarak değerlendiriliyor. Bu ilk dalga, Çin mallarına %20 gümrük vergisi ve çelik ile alüminyuma yönelik tarifeleri kapsıyordu.
“Mart ayında gelen bu yumuşak enflasyon verisini fazla iyimser okumamak gerek,” diyor WDBONDS Başekonomisti Christopher Rupkey.
“Çin’e karşı yürütülen ticaret savaşı artık tüm hızıyla devam ediyor.”
İstatistik Bürosu’na göre:
Mart ayında TÜFE %0,1 düştü, bu Mayıs 2020’den bu yana ilk düşüş
Şubat ayında ise %0,2 artış yaşanmıştı
Reuters anketine katılan ekonomistler, Mart’ta %0,1’lik bir artış bekliyordu
Benzin fiyatları %6,3 düştü
Gıda fiyatları %0,4 arttı, özellikle yumurta fiyatları %5,9 yükseldi
TÜFE yıllık bazda %2,4 artış gösterdi, Şubat’taki %2,8’e göre düşüş var. Bu arada, Trump Çin ürünlerine uygulanan tarifeleri %104’ten %125’e çıkardı. Çin buna ABD mallarına %84 vergi ile karşılık verdi. Tüm ABD ithalatına yönelik %10’luk genel tarife ve motorlu araçlara yönelik %25’lik vergi hâlâ yürürlükte. Ayrıca ilaç ürünlerine yönelik tarifeler yolda.
Trump, tarifeleri vergi indirimlerini finanse etmek ve uzun süredir gerileyen ABD sanayisini canlandırmak için bir araç olarak görüyor. Ancak bu yaklaşım, önümüzdeki 12 ayda resesyon ihtimalini artırdı. Piyasalar, Fed’in Haziran ayında faiz indirimine yeniden başlamasını bekliyor. Fed, Ocak ayında faiz indirim döngüsünü duraklatmıştı.
Fed’in Mart toplantısına ait tutanaklar, politika yapıcıların aynı anda hem yüksek enflasyon hem yavaş büyüme risklerinden endişe duyduklarını gösterdi.
Trump’ın kısa süreli vergi duraklatması sonrası borsalarda yaşanan yükseliş, sonraki gün yerini yeniden satış dalgasına bıraktı. Dolar zayıflarken, ABD Hazine tahvil getirileri geriledi.
YÜKSEK ENFLASYON BEKLENTİSİ SÜRÜYOR
“Tarife baskısı şimdilik biraz azalsa da, belirsizlik sona ermiş değil,” diyor J.P. Morgan Varlık Yönetimi Yatırım Strateji Başkanı Elyse Ausenbaugh. “Tüketici ve şirket güven endeksleri, ticaret politikalarının büyüme ve enflasyon üzerindeki etkileri konusunda endişeli. Fed de bunun farkında.”
Mevsimsellik arzeden gıda ve enerji fiyatları hariç tutulduğunda, çekirdek TÜFE Mart’ta %0,1 arttı — bu, Haziran 2024’ten bu yana en düşük aylık artış oldu ve Şubat’taki %0,2’lik artışın gerisinde kaldı. İkinci el otomobil fiyatlarındaki %0,7 düşüş, çekirdek enflasyonu baskıladı.
“Araç sahipleri ellerindeki aracı daha uzun süre kullanmayı tercih edecek, bu da ikinci el araç arzını kısıtlayacak,” diyor ING Başekonomisti James Knightley. “Yeni araç fiyatlarının artması, onarım ve sigorta maliyetlerini de artıracak.”
Çekirdek enflasyon yıllık bazda Mart’ta %2,8 arttı, bu Mart 2021’den bu yana en düşük seviye. Şubat’ta bu oran %3,1 idi. Ekonomistler, bu verilere göre çekirdek Kişisel Tüketim Harcamaları (PCE) fiyat endeksinin Mart’ta %0,1 arttığını tahmin ediyor — bu, Şubat’taki %0,4’lük artışın oldukça altında.
Bu durum, yıllık bazda çekirdek enflasyonun %2,8’den %2,6’ya gerilemesi anlamına geliyor. Fed, %2’lik enflasyon hedefi için PCE verilerini takip ediyor. Capital Economics, enflasyonun %4 civarında zirve yapmasını bekliyor.
İşgücü piyasasındaki yumuşama, ücret artışlarını sınırladığı için hizmet sektörüne yansıyan maliyet baskısını azaltabilir. Çalışma Bakanlığı’nın ayrı bir raporu, Nisan başında işgücü piyasasının istikrarlı olduğunu, ancak ekonomistlerin ithalat vergileri nedeniyle işten çıkarmalara hazırlandığını ortaya koydu. Öte yandan, mal enflasyonunun, hizmet enflasyonundaki olası yavaşlamayı kısmen telafi etmesi bekleniyor.
“Giyim ve mobilya gibi kalemlerde yaz aylarında daha yüksek fiyatlar bekliyoruz, ancak Mart verisi şunu gösteriyor: Zayıflayan talep özellikle hizmetlerde fiyatları baskılıyor, bu da yüksek maliyetlerin etkisini kısmen dengeliyor,” diyor Citigroup ekonomisti Veronica Clark.
Kaynak: Reuters
