Türkiye’de yaşanan ekonomik dalgalanmalar, vatandaşın ve işletmelerin kamuya olan borçlarında ciddi bir artışa yol açtı. Özellikle SGK primleri ve vergi borçlarında büyük yük altına giren milyonlarca kişi, ödeme güçlüğü yaşıyor. Pandemi sonrası toparlanamayan ekonomi, yüksek enflasyon ve artan hayat pahalılığı borçluları sistem dışına itti. Gelinen noktada kapsamlı bir kamu borç yapılandırması kaçınılmaz görünüyor.
Son bir yılda özellikle SGK ve vergi daireleri, borçlulara yönelik e-haciz uygulamaları ile banka hesaplarına blokeler koymaya başladı. Bu durum, zaten ekonomik olarak zor durumda olan birey ve işletmelerin daha da sıkışmasına neden oldu.
“Esnaf, çiftçi, işveren ve hatta sağlık güvencesi kapsamında olan vatandaşlar dahi prim borçlarını ödeyemez hale geldi. Artık bu tablo karşısında sessiz kalınamaz. Yeni bir yapılandırma şart.”
YENİ YAPILANDIRMA NE ZAMAN ÇIKACAK?
Kulislere yansıyan bilgilere göre, Haziran ayında TBMM’ye kapsamlı bir borç yapılandırma teklifinin sunulması bekleniyor. Hükümetin hazırlık aşamasında olduğu belirtilen düzenleme, önceki yapılandırmalardan farklı olarak daha adil ve kalıcı çözümler içermeli.
“Vatandaş sadece borcun ana parasını ödeyebilecek durumda. Gecikme faizi ve zam yükü nedeniyle çoğu kişi yapılandırma hakkından dahi faydalanamıyor.”
FAİZLER SİLİNSİN, TAKSİTLER UZATILSIN
Uzmanlar, yapılacak yeni düzenlemenin mutlaka aşağıdaki şartları taşıması gerektiğini vurguluyor:
-
Borçlara uygulanan gecikme faizi ve zamlar tamamen silinmeli
-
Yapılandırma yalnızca ana para üzerinden yapılmalı
-
Taksitler uzun vadeli ve eşit olmalı
-
Düşük gelirli bireyler ve küçük işletmeler için özel ödeme kolaylıkları getirilmeli
HAZİNE’DEN GELEN AÇIKLAMA
Hazine ve Maliye Bakanlığı, geçtiğimiz gün yaptığı açıklamada borç yapılandırmasına dair bir çalışmanın bulunmadığını duyurdu. Ancak uzmanlara göre bu açıklama, vatandaşların “nasılsa yapılandırma çıkacak” diyerek borçlarını ötelememesi için yapılan stratejik bir ön bilgilendirme olabilir.
“Vergi daireleri bir yandan e-haciz gönderiyor, diğer yandan yeni düzenleme için zemin hazırlanıyor. Kısacası kimse borcunu ertelemesin; yapılandırma çıksa bile kapsamı sınırlı olabilir.”
Uzmanlara göre yapılacak yeni yapılandırma, sadece kamu alacaklarını tahsil etmeyi değil, aynı zamanda sistem dışına itilen bireyleri yeniden kayıtlı ekonomi içine çekmeyi hedeflemeli.
“Kayıt dışılığa itilen her birey, hem vergi gelirlerini düşürüyor hem de sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliğini tehdit ediyor. Yeni yapılandırma bu açıdan da hayati öneme sahip.”
GÖZLER HAZİRAN’DA
Haziran ayında Meclis’e sunulması beklenen yeni yapılandırma kanunu, milyonlarca vatandaşın kaderini etkileyebilir. Ancak bu kez farklı olan şu: Vatandaş artık geçici değil, kalıcı ve vicdani bir düzenleme istiyor. Faizsiz, uzun vadeli ve sistem kazandırıcı bir yapılandırma; hem ekonomi hem de sosyal denge açısından kritik bir adım olacak.
Halktv
